२२/४/२०२४ पासून शालेय विद्यार्थ्यांना सुट्टी(उपस्थित राहणेपासून सवलत) देणेबाबत…

मिशन स्कॉलरशिप {मिस्कॉ} 

                    विषय- गणित  (महत्त्वाची सूत्रे/नियम/व्याख्या)

                                                        [संख्या व संख्यांचे प्रकार-2]

{1} संयुक्त संख्या – मूळ संख्या नसलेल्या नैसर्गिक संख्यांना संयुक्त संख्या म्हणतात.

  *उदा.- 4 ,6, 8, 18, 68 इत्यादी.

 

{2} 1 हि मूळ संख्याही नाही व संयुक्त संख्याही नाही.

 

{3} त्रिकोणी संख्या – दोन क्रमवार नैसर्गिक संख्यांच्या गुणाकाराच्या निमपटीस त्रिकोणी संख्या म्हणतात.

 *उदा.- 1, 3, 6, 10, 15, 21, 28 इत्यादी.

 

{4} संख्यांचे प्राथमिक क्रियाविषयक नियम –

  @ सम संख्या + सम संख्या = सम संख्या      @ सम संख्या – सम संख्या =सम संख्या

  @ सम संख्या + विषम संख्या =विषम संख्या    @ सम संख्या – विषम संख्या = विषम संख्या

  @ विषम संख्या - विषम संख्या =सम संख्या     @ विषम संख्या + विषम संख्या = सम संख्या

  @ सम संख्या सम संख्या = सम संख्या     @ सम संख्या  विषम संख्या = सम संख्या

  @ विषम संख्या विषम संख्या = विषम संख्या

 

{5} एक अंकी संख्या – एकूण संख्या 9 आहेत तर दोन अंकी 90, तीन अंकी 900 आहेत, आणि चार अंकी एकूण 9000 आहेत.  {6} कोणत्याही संख्येला 0 ने गुणले असता उत्तर 0 येते.

 

{7} 1 ते 100 पर्यंतच्या संख्यांत – @2 पासून 9 पर्यंतचे अंक प्रत्येकी 20 वेळा येतात. 1 हा अंक 21 वेळा येतो. कारण 10+10=20 आणि 99+99= 198 @ 2 पासून 9 पर्यंतचे अंक असलेल्या एकूण संख्या प्रत्येकी 19 येतात.दोन अंकी संख्यात 1 ते 9 या अंकांच्या प्रत्येकी 18 संख्या असतात.

 

{8} दोन संख्यांची बेरीज - @दोन अंकी दोन संख्यांची बेरीज 19 पेक्षा मोठी व 199 पेक्षा लहान असते.

  @3 अंकी दोन संख्यांची बेरीज 199 पेक्षा मोठी आणि 1999 पेक्षा लहान असते.

  @4 अंकी दोन संख्यांची बेरीज 1999 पेक्षा मोठी आणि 19999 पेक्षा लहान असते.

{9} दोन संख्यांची बेरीज व त्यांच्यामधील फरक दिला असता-

@ मोठी संख्या = (दोन संख्यांची बेरीज + फरक) ÷2

@ लहान संख्या = (दोन संख्यांची बेरीज -फरक) ÷2